„Zasady użytkowania lasu” są jednym z tematów, którym Rafał Jajor poświęcił wstępniak w lutowej Gazecie Leśnej. Redaktor naczelny pozytywnie ocenia treść nowego dokumentu, jednak wyraża obawy o gwarancje jego stosowania. Rafał Jajor zwraca uwagę na zaledwie ramowy charakter „Zasad” z niepokojem zakładając, że to za mało, aby mieć pewność wykorzystania dla dobra branży.
Drogi Rafale, chciałbym Cię nieco uspokoić. Patrzę bowiem na „Zasady użytkowania lasu” z perspektywy problemów wybranych wykonawców i uważam, że dokument w sytuacjach krytycznych może okazać się naprawdę użyteczny.
Zastrzegam: mówiąc o „sytuacjach krytycznych” mam niestety na myśli takie, których nie da się rozwiązać ugodowo i do których trzeba zaangażować sąd. Innymi słowy, oceniam „Zasady użytkowania lasu” z perspektywy ich egzekwowalności i wpływu na interpretację umowy. I tu właśnie nawet „miękkie” zapisy bywają niezwykle ważne.
Skorzystamy z nich, kiedy będziemy poszukiwali odpowiedzi na pytanie jaki cel miały osiągnąć konkretne klauzule umowne. Dzięki „Zasadom” ustalimy, czy w danym przypadku umowa została prawidłowo wykonana (np.: czy przyczyny opóźnienia realizacji zleceń leżą rzeczywiście po stronie wykonawcy). Prawnicy nazywają to fachowo wykładnią celowościową.
Oto przykład poparty cytatem z omawianego dokumentu:
„W dobie zmieniającego się rynku pracy, tj. przy malejącej liczbie robotników leśnych (…) oraz przy rosnącym zastosowaniu maszynowych technologii leśnych, to na pracownikach Lasów Państwowych (…) spoczywa obowiązek efektywnego stosowania nowoczesnych środków technicznych (…). Wyzwaniem najbliższych lat jest niewątpliwie blokowe planowanie i wykonywanie prac z zakresu użytkowania lasu. Szczególnie poprzez dobrą organizację pracy (…) możliwe jest uzyskiwanie większej efektywności ekonomicznej.”
Każdy, kto zna umowę na usługi leśne wie, że zamawiający ma pełnie praw organizacji pracy wykonawcy. Czy powyższego, miękkiego zapisu nie można wykorzystać przeciwko zamawiającemu, który rozdrobnionymi, nieregularnymi zleceniami utrudniał terminowe usługi? Ależ oczywiście, że tak! W takiej sytuacji „Zasady” będą regułą interpretacyjną wzajemnej współpracy, szczegółowo scharakteryzowanej w umowie.
Redaktor naczelny słusznie podkreśla, że „Zasady użytkowania lasu” przyznają nadleśniczemu prawo podejmowania „indywidualnych” decyzji modyfikujących treść wytycznych. Uwaga: może to mieć jednak miejsce w „uzasadnionych przypadkach”. Na gruncie konkretnego sporu sąd oceni, czy działanie zamawiającego było przypadkiem „uzasadnionym”. Tym samym zmusimy silniejszą stronę do wytłumaczenia się z podjętych decyzji. Rezultat procesu może zależeć od tego, na ile tłumaczenia będą przekonujące.
Kolejny fragment z par. 11. 7.:
„Przeznaczenie drzewostanów do pozyskania maszynowego uzależnić należy od lokalnych warunków terenowych oraz cech drzewostanów (…)”.
Także zatem w tym przypadku odmowa zastosowania bardziej wydanej technologii (pomimo wielokrotnych, pisemnych wniosków wykonawcy) będzie oceniana z perspektywy kryteriów, których wystąpienie udowodni zamawiający. Jeżeli nie udowodni, tym gorzej dla niego.
Sceptycyzm Rafała Jajora w odniesieniu do „Zasad użytkowania lasu” jest w rezultacie częściowo uzasadniony. Nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, aby posiłkować się treścią dokumentu walcząc o słuszne i uczciwe wykonywanie umowy przez silniejszego partnera.
***
Po dłuższej przerwie udało mi się wrócić do produkcji firmowego trunku. Produkt niemal gotowy do wysyłki:
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }